Գարնանը ծաղիկները բացվում են,
ծիտիկները ծվծվում են,
ծառերը բողբոջում են շող արևի տակ
Գարունը շուտով դուռը կթակի,
Ծառ ու ծաղիկով մեզ բարև կասի
բարև գարուն։
Գարնանը ծաղիկները բացվում են,
ծիտիկները ծվծվում են,
ծառերը բողբոջում են շող արևի տակ
Գարունը շուտով դուռը կթակի,
Ծառ ու ծաղիկով մեզ բարև կասի
բարև գարուն։
Բաժիններ
Դասարանական առաջադրանքներ
1․ Գրե՛ք թվանշաններով․
Մեկ հինգերորդ 1/5
Մեկ տասնչորսերոդ 1/14
Մեկ քսաներորդ 1/20
2․ Ուղղանկյան մասերի ո՞ր մասն է ստվերագծված։

Ա) 1/3, Բ)1/5 Գ)1/15
3․ Քանի րոպե է՝
կես ժամը – 30 րոպե
մեկ երրորդ ժամը -20 րոպե
քառորդ ժամը -15 րոպե
-րդ ժամը -12 րոպե
-րդ ժամը – 5 րոպե
-րդ ժամը — 2 րոպե
4․ Անոթում տեղադրվում է 600գ ջուր։ Այդ անոթի ո՞ր մասը պետք է լցնել, որպեսզի նրա մեջ լինի 150գ ջուր։ 1/4 մասը:
5․ Ո՞ր թիվն է ավելի մեծ ամենամեծ զու՞յգ վեցանիշ թիվը, թե՞ ամենամեծ կենտ վեցանիշ թիվը։ Պատ.՝ ամենամեծ կենտ վեցանիշ թիվը ավելի մեծ է։
6․ Գտե՛ք ABCD քառակուսու մակերեսը, եթե ստվերագծված պատկերը նույնպես քառակուսի է։ Պատ.՝ 16սմ2։
7․ Իրար էին խառնել 2լ մորու և 3լ մոշի օշարակներ։ 1լ մորու օշարակը արժեր 1000դրամ, իսկ մոշինը՝ 500դրամ։ Ի՞նչ արժեր 1լ խառնուրդը։
Լուծում՝ 1000×2=2000, 500×3=1500 2000+1500=3500 3500:5=700
Պատ.՝700դրամ
8․ Երկու թփի վրա նստած էր 16 ճնճղուկ։ Առաջին թփից երկրորդի վրա թռավ 5 ճնճղուկ, իսկ երկրորդից առաջինի վրա՝ 3-ը։ Դրանից հետո երկու թփերի վրա ճնճղուկների քանակները հավասարվեցին։ Քանի՞ ճնճղուկ կար յուրաքանչյուր թփի վրա սկզբում։ 16:2=8 8 8-5+3=6 8+5-3=10
Պատ.՝ 10, 6
Տնային առաջադրանքներ
1․ Գրե՛ք թվանշաններով․
Մեկ հազարերորդ 1/1000
Մեկ յոթերորդ 1/7
Մեկ երեսունհազարերորդ 1/30000
2․ Տրված մեծություններից առաջինը երկրորդի ո՞ր բաժինն է։
րոպե և ժամ 1/60
օր և շաբաթ 1/7
միլիմետր և սանտիմետր 1/10
միլիմետր և մետր 1/1000
կիլոգրամ և ցենտներ 1/100
կիլոգրամ և տոննա 1/1000
3․ Ինչպե՞ս է կոչվում
տոննայի մեկ տասներորդ մասը ցենտներ
րոպեի մեկ վաթսուներորդ մասը վարկյան
մետրի մեկ տասներորդ մասը դեցիմետր
օրվա մեկ քսանչորսերորդ մասը ժամ
քառակուսի դեցիմետրի մեկ տասհազարերորդ մասը մմ2
4․ 400հա մակերես ունեցող դաշտի մասում ցորեն է ցանված, իսկ մնացած մասում՝ եգիպտացորեն։ Քանի՞ հեկտար մակերեսի վրա է եգիպտացորեն ցանված։400:8=50, 400-50=350հա
5․ Ո՞րն է այն ամենափոքր բնական թիվը, որը 19-ի բաժանելիս ստացվող մնացորդը հավասար է 8-ի։ 19×1+8=27
6․ Ուղղանկյան մակերեսը 2475սմ2 է։ Որքա՞ն է այն ուղղանկյան մակերեսը, որի երկարությունը 3 անգամ, իսկ լայնությունը 5 անգամ ավելի փոքր է, քան տրվածինը։Լուծում.`2475:(5×3)=165
7․ Մեքենան յուրաքանչյուր 100կմ ճանապարհին ծախսում է 8լ բենզին։ Քանի՞ լիտր բենզին է անհրաժեշտ, որպեսզի մեքենան անցնի 250կմ։
8:2=4 8+8=16 16+4=20
Պատ.՝20լ
8․ Երեք եղբայրներ ունեն 900դրամ։ Կրտսերն ունի 10 դրամով պակաս, իսկ ավագը՝ 10դրամով ավելի, քան միջին եղբայրը։ Քանի՞ դրամ ունի նրանցից յուրաքանչյուրը։
310, 290, 300
Գարունը այնքա՛ն ծաղիկ է վառել,
Գարունը այնպե՛ս պայծառ է կրկին.
— Ուզում եմ մեկին քնքշորեն սիրել,
Ուզում եմ անուշ փայփայել մեկին։
Այնպե՛ս գգվող է երեկոն անափ,
Ծաղիկներն այնպես նազով են փակվում.
— Շուրջըս վառված է մի անուշ տագնապ,
Մի նոր հուզում է սիրտըս մրրկում…
Անտես զանգերի կարկաչն եմ լսում,
Ւմ բացված սրտում հնչում է մի երգ.
—Կարծես թե մեկը ինձ է երազում,
Կարծես կանչում է ինձ մի քնքուշ ձեռք…
Անծանոթ բառերը դո՛ւրս գրիր, բացատրի՛ր։
մրրկում֊փոթորկում
գգվող֊Սիրով ու քնքշությամբ գրկել ու շոյել
կարկաչ֊Հոսող փոքր ջրի ձայն
Հուզում֊շփոթմունք
Երևանի Մեսրոպ Մաշտոցի անվան Մատենադարան, հին ձեռագրերի և փաստաթղթերի պահպանման և ուսումնասիրման կենտրոն, ձեռագրերի պահպանման աշխարհի ամենահարուստ կենտրոններից մեկը։ Ունի ձեռագրերի և միջնադարյան գրքերի աշխարհի ամենախոշոր հավաքածուներից մեկը։ Այստեղ պահպանվում են շուրջ 23000 ձեռագիր, հմայիլներ, պատառիկներ և 300 000 արխիվային փաստաթուղթ։ Ամեն տարի Մատենադարանն ունենում է շուրջ 50000 այցելու։
Հայերեն ձեռագիր մատյանների ամենախոշոր պահոցն է։ Այն ստեղծվել է 1921 թվականին՝ 5-րդ դարում ստեղծված Էջմիածնի մատենադարանի հիմքի վրա, և եղել է առաջին գիտահետազոտական հաստատությունը Հայաստանում։ Նախկինում այն կոչվել է Կուլտուր-պատմական ինստիտուտ[2]։
Մատենադարանը գրանցված է 1997 թվականին ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի համաշխարհային հիշողության ցանկում[3]։ Այն այժմ համարվում է «ազգային հիշողության պահպանման և զարգացման ամենակարևոր վայրերից մեկը»[4]
129.Վարժություն
Անէանալ, Դինոզավրները ութսուն միլիոն տարի արաջ անէացել են։
Էլեկտրոէներգիա, Էլեկտրոէներգիան ստանում են քամուց, ջրից, արևից։
Լայնէկրան, Հիմա արտադրում են մենակ լայնէկրան հերուստացուցներ։
Ամենաէժան, Հեցանիվով ճամփորդելը դա ամենաէժան տարբերակն է։
Մանրէ, Հողի մեջ կան շատ մանրէներ։
Վայրէջք, Օդապարիկը քամու պայմանում սպորտային վայրէջք։
Հնէաբան, Հնէաբանը զբաղվում է հնագույն դարաշրջաններում գոյություն ունեցած և անհետացած կենդանիների և բույսերի ուսումնասիրությամբ՝ նրանց բրածո մնացորդներով:
130.Վարժություն
Տնօրեն — Մեր դպրոցը այսօր պետք է դիմավորի իր նոր տնօրենին։
Կեսօր — Կեսօրին ես պետք է գնամ գյուղ։
Անօթևան — Աը թափառում էր փողոցներում։
Ամենաօտար — Այս խնջույքի ամենաօտար մարդը Ալեքսն էր:
Նախօրոք — Ես Նախօրոք պատրաստվել էի մեր արշավին:
Բացօթյա — Ես շատ եմ սիրում բացօթյա միջավայր:
Միջօրեական — Միջօրեականներն ձգվում են մի բևեռից մինչև մյուսը։
131.Վարժություն
Հագնելով շորը ես տեսա վրան բզեզ, նրա թևերը մարգարիտի նման փայլում էին, ինձ թվաց որ բզեզը կենդանի է, սակայն դա դարբնի գործ էր։ Երբեմն ուրբաթ օրը Վալերը ինձ պարգևներ էր բերում, իմ հետ մաթեմատիկայի խնդիրներ էր լուծում։ Այդ նա է բզեզին պատրաստել։
132.Վարժություն
Նուրբ, սրբել, դարբին, խաբել, թպրտալ, երփներանգ, երբեք, համբուրել, փրփրել, հինգշաբթի, ճամփորդ, դարպաս, ճանապարհ, աղբանոց, իբրև, եղբայր:
133.Վարժություն
Թարկմանել, հագուստ, կարգ, պարգևատրել, երգիչ, օգուտ, անեծք, սայթակել, զորք, վարկաբեկել, գրկել, ձագուկ:
Դասարանական առաջադրանքներ
1․Թիվը պարզ արտադրիչների վերլուծելով գտեք նրա բաժանարարները
36=2×18=2x2x9=2x2x3x3
45=3×15=3x3x5
64=2×32=2x2x16=2x2x2x8=2x2x2x2x4=2x2x2x2x2x2
78=2×39=2x3x13
2․ Թվերը պարզ արտադրիչների վերլուծելով՝ գտեք նրանց ամենափոքր ընդհանուր բազմապատիկը։
8 և 14 8=2×4=2x2x2 14=2×7 2x2x2x7=56
68 և 12 68=2×34=2x2x17 12=2×6=2x2x3 4x17x3=204
16 և 36 16=2x2x2x2 36=2×18=2x2x9=2x2x3x3 16x3x3=144
125 և 35 125=5×25=5x5x5 35=5×7 5x5x5x7=875
3․ Գտեք թվերի ամենամեծ ընդհանուր բաժանարարը։
39 և 65 13
36 և 48 12
42 և 105 21
111 և 185 37
4․ Գտեք թվերի ամենափոքր ընդհանուր բազմապատիկը։
25 և 85 25=5×5 85=5×17 5x5x17=425
49 և 28 49=7×7 28=2×14=2x2x7 7x7x2x2=196
22 և 33 66
105 և 35 105
5․Ամենաշատը քանի՞ միատեսակ նվեր կարելի է պատրաստել 96 կոնֆետից և 36 խնձորից։ 96=2×48=2x2x24=2x2x2x12=2x2x2x2x6=2x2x2x2x2x3 36=2×18=2x2x9=2x2x3x3 2x2x3=12
Տնային առաջադրանքներ
1․Թիվը պարզ արտադրիչների վերլուծելով գտեք նրա բաժանարարները
102=2×51=2x3x17
124=2×62=2x2x31
327=3×109
400=2×200=2x2x100=2x2x2x50=2x2x2x2x5x5
2․ Թվերը պարզ արտադրիչների վերլուծելով՝ գտեք նրանց ամենափոքր ընդհանուր բազմապատիկը։
18 և 26 18=2×9=2x3x3 26=2×13 2x3x3x13=234
108 և 42 108=2x2x3x3x3 42=2×21=2x3x7 108×7=756
25 և 40 25=5×5 40=2×20=2x2x10=2x2x2x5 40×5=200
58 և 86 58=2×29 86=2×43 58×43=2494
44 և 64 44=2×22=2x2x11 64=2×32=2x2x2x2x2x2 11×64=704
3․ Գտեք թվերի ամենամեծ ընդհանուր բաժանարարը։
96 և 224 32
125 և 500 125
124 և 186 62
333 և 777 111
306 և 714 306=2x3x3x17 714=2×357=2x3x119 2×3=6
4․ Գտեք թվերի ամենափոքր ընդհանուր բազմապատիկը։
42 և 64 1344
14 և 27 378
72 և 80 720
49 և 77 539
128 և 24 384
Երկու թվերի ամենամեծ ընդհանուր բաժանարարը և ամենափոքր ընդհանուր բազմապատիկը գտնելը՝ թվերը պարզ արտադրիչներով վերլուծելով
Դասարանական առաջադրանքներ
1․Թիվը պարզ արտադրիչների վերլուծելով գտեք նրա բաժանարարները
36=2×18=2x2x9=2x2x3x3
45=3×15=3x3x5
64=2×32=2x2x16=2x2x2x8=2x2x2x2x4=2x2x2x2x2x2
78=2×39=2x3x13
2․ Թվերը պարզ արտադրիչների վերլուծելով՝ գտեք նրանց ամենափոքր ընդհանուր բազմապատիկը։
8 և 14 8=2×4=2x2x2 14=2×7 2x2x2x7=56
68 և 12 68=2×34=2x2x17 12=2×6=2x2x3 4x17x3=204
16 և 36 16=2x2x2x2 36=2×18=2x2x9=2x2x3x3 16x3x3=144
125 և 35 125=5×25=5x5x5 35=5×7 5x5x5x7=875
3․ Գտեք թվերի ամենամեծ ընդհանուր բաժանարարը։
39 և 65 13
36 և 48 12
42 և 105 21
111 և 185 37
4․ Գտեք թվերի ամենափոքր ընդհանուր բազմապատիկը։
25 և 85 25=5×5 85=5×17 5x5x17=425
49 և 28 49=7×7 28=2×14=2x2x7 7x7x2x2=196
22 և 33 66
105 և 35 105
5․Ամենաշատը քանի՞ միատեսակ նվեր կարելի է պատրաստել 96 կոնֆետից և 36 խնձորից։ 96=2×48=2x2x24=2x2x2x12=2x2x2x2x6=2x2x2x2x2x3 36=2×18=2x2x9=2x2x3x3 2x2x3=12
Տնային առաջադրանքներ
1․Թիվը պարզ արտադրիչների վերլուծելով գտեք նրա բաժանարարները
102=2×51=2x3x17
124=2×62=2x2x31
327=3×109
400=2×200=2x2x100=2x2x2x50=2x2x2x2x5x5
2․ Թվերը պարզ արտադրիչների վերլուծելով՝ գտեք նրանց ամենափոքր ընդհանուր բազմապատիկը։
18 և 26 18=2×9=2x3x3 26=2×13 2x3x3x13=234
108 և 42 108=2x2x3x3x3 42=2×21=2x3x7 108×7=756
25 և 40 25=5×5 40=2×20=2x2x10=2x2x2x5 40×5=200
58 և 86 58=2×29 86=2×43 58×43=2494
44 և 64 44=2×22=2x2x11 64=2×32=2x2x2x2x2x2 11×64=704
3․ Գտեք թվերի ամենամեծ ընդհանուր բաժանարարը։
96 և 224 32
125 և 500 125
124 և 186 62
333 և 777 111
306 և 714 306=2x3x3x17 714=2×357=2x3x119 2×3=6
4․ Գտեք թվերի ամենափոքր ընդհանուր բազմապատիկը։
42 և 64 1344
14 և 27 378
72 և 80 720
49 և 77 539
128 և 24 384
Դասարանական առաջադրանքներ
1․ Գտե՛ք թվի բոլոր պարզ բաժանարարները․
36, 369 1, 3
2․ Հետևյալ թվերը վերլուծեք պարզ արտադրիչների․ 48, 75, 258, 1000, 303, 800
48=2×24=2x2x12=2x2x2x6=2x2x2x2x3
75=3×25=3x5x5
258=2×129=2x3x43
1000=2×500=2x2x250=2x2x2x125=2x2x2x5x25=2x2x2x5x5
303=3×101
800=2×400=2x2x200=2x2x2x100=2x2x2x2x50=2x2x2x2x2x25=2x2x2x2x2x5x5
3․ Թիվը վերլուծվում է երկու պարզ արտադրիչների, որոնցից մեկը միանշ թիվ է, իսկ մյուսը՝ երկնիշ։ Արտադրիչների տարբերությունը 4 է։ Գտե՛ք այդ թիվը։
11×7=77
4․ Գտեք տրված թվերի ընդհանուր պարզ արտադրիչները․
8 և 12 1, 2
10 և 25 1, 5
5․ Մի քառակուսու պարագիծը 14 սմ է, իսկ մյուսինը՝ 50 սմ։ Քանի՞ սանտիմետրով է քառակուսիներից մեկի կողմը մյուսի կողմից մեծ։ 9 սմ
50-14=36 36:4=9
Տնային առաջադրանքներ
1․ Գտե՛ք թվի բոլոր պարզ բաժանարարները․
81, 120 1, 3
2․ Հետևյալ թվերը վերլուծեք պարզ արտադրիչների․ 92, 108, 625, 1024, 704, 888
92=2×46=2x2x23
108=2×54=2x2x27=2x2x3x9=2x2x3x3x3
625=5×125=5x5x25=5x5x5x5
1024=2×512=2x2x256=2x2x2x128=2x2x2x2x64=2x2x2x2x2x32=2x2x2x2x2x2x16=2x2x2x2x2x2x2x8=2x2x2x2x2x2x2x2x4=2x2x2x2x2x2x2x2x2x2
704=2×352=2x2x176=2x2x2x88=2x2x2x2x44=2x2x2x2x2x22=2x2x2x2x2x2x11
888=2×444=2x2x222=2x2x2x111=2x2x2x3x37
3․ Մի թվի պարզ բաժանարարներն են 2-ը, 5-ը և 7-ը։ Գտե՛ք այդ թիվը եթե հայտնի է, որ այն 125-ից մեծ չէ։ 70
4․ Գտեք տրված թվերի ընդհանուր պարզ արտադրիչները․
18 և 24 1, 2, 3
48 և 60 1, 2, 3
5․ Խորանարդի բոլոր կողերի երկարությունների գումարը 132 սմ է։ Գտե՛ք նրա ծավալը։ 132:6=22 22x22x22=10648սմ3
103.Վարժություն
Ա) ջրահարս, ծովանկար ֊ ջրանկար, ծովահարս
Բ)ժանգապատ, արծաթագույն ֊ ժանգագույն, արծաթապատ
Գ)Հողմածին , ջրաղաց ֊ հողմաղաց, ջրածին
Դ)զորագունդ երկրամաս ֊ զորամաս երկրագունդ
104.Վարժություն
Ձեռագիր ֊ Ձեռ(Ձեռք)+ա+գիր
Գեղանկար ֊ Գեղ(գեղարվեստական)+ա+նկար
շրջազգեստ ֊ շրջ(շուրջ)+ա+զգեստ
սիրահոժար ֊ սիր(սեր)+ա+հոժար
դեղնակտուց ֊ դեղն(դեղին)+ա+կտուց
Հոդակապ ֊ Հոդ+ա+կապ
105.Վարժություն
ա)առևտուր
Բ)դասաժամ
106.Վարժություն
ծանր֊֊ծանր, զույգ֊֊զույգ, չորս֊֊չորս, խիստ֊֊խիստ, արագ֊֊արագ, բաց֊֊բաց, թաց֊֊թաց,
107.Վարժություն
տող֊֊տող, շարք֊֊շարք
108.Վարժություն
աման֊չաման, մարդ֊մուրդ, պարապ֊սարապ, ակաս֊պակաս, մանր֊մունր, փոքր֊֊մոքր, ոլոր֊֊մոլոր, սուս֊֊փուս
Դասարանական առաջադրանքներ
1․ Գտե՛ք 12 և 16 թվերի այն բոլոր ընդհանուր բազմապատիկները, որոնք փոքր են 150-ից։ 48 96 144
12 24 36 48 60 72 84 96 108 120 132 144
16 32 48 64 80 96 112 128 144
2․ Գտե՛ք 14 և 16 թվերի այն բոլոր ընդհանուր բազմապատիկները, որոնք փոքր են 130-ից։ 112
14 28 42 56 70 84 98 112 126
16 32 48 64 80 96 112 128
3․ Գտե՛ք տրված թվերի ամենափոքր ընդհանուր բազմապատիկը
18 և 32 [32,18]=288
24 և 6 [24,6]=24
75 և 15 [75,15]=75
16 և 36 [16,36]=144
27 և 12 [27,12]=324
36 և 64 [36,64]=576
4․ Գտե՛ք այն երկու թվերը, որոնց ամենափոքր ընհանուր բազմապատիկը նրանց արտադրյալն է․
4, 7, 14 4 7
33, 11, 9 11, 9
12, 15, 25 12 25
5․Առնվազն քանի՞ մետր պաստառ պիտի լինի մեկ գլանափաթեթում, որպեսզի հնարավոր լինի այն առանց մնացորդի օգտագործել և՛ 3մ, և՛ 4մ բարձրությամբ պատեր պաստառապատելու համար։ 12մ
6․ Ունենք 8սմ2մմ և 5սմ 1մմ կողմերով ուղղանկյուն և 6սմ7մմ կողմով քառակուսի։ Ուղղանկյա՞ն պարագիծն է ավելի մեծ, թե՞ քառակուսունը։
Քառակուսու Պարագիծը
Տնային առաջադրանքներ
1․ Գտե՛ք 30 և 50 թվերի այն բոլոր ընդհանուր բազմապատիկները, որոնք փոքր են 500-ից։ 150 300 450
50 100 150 200 250 300 350 400 450
30 60 90 120 150 180 210 240 270 300 330 360 390 420 450 480
2․ Գտե՛ք 23 և 17 թվերի այն բոլոր ընդհանուր բազմապատիկները, որոնք փոքր են 170-ից։ այդ թվերը ընդանուր բազմապատիկ չունեն
3․ Գտե՛ք տրված թվերի ամենափոքր ընդհանուր բազմապատիկը։
70 և 90 [70,90]=3150
132 և 77 [132,77]=10164
45 և 81 [45,81]=3645
200 և 125 [200,125]=100
65 և 39 [65,39]=2535
1 և 100 [1,100]=100
4․ Գտե՛ք այն երկու թվերը, որոնց ամենափոքր ընհանուր բազմապատիկը նրանց արտադրյալն է․
17, 10, 34 17,10
12, 26, 55 12, 55
20, 39, 42 39, 20
5․ Լոգասենյակի պատը, որն ունի քառակուսու ձև, երեսպատված է ուղղանկյունաձև հախճասալիկներով, որոնցից ամեն մեկի երկարությունը 30սմ է, իսկ լայնությունը՝27սմ։ Ամենաքիչը ի՞նչ երկարություն կարող է ունենալ լոգասենյակի պատը։ 270սմ
6․ Երկուլիտրանոց և երեքլիտրանոց անոթներով տեղափոխում են 80լ արևածաղկի ձեթ։ Երկուլիտրանոց անոթները նույնքան են, որքան երեքլիտրանոցները։ Ընդամենը քանի՞ անոթ է օգտագործված։ 32