Ծանոթանանք գրքային բառապաշարին։

Կան շատ բառեր, որոնք առօրյա կյանքում չենք օգտագործում,այլ հանդիպում ենք հիմնականում գրավոր խոսքում ՝ գրքերում,որի համար էլ կոչվում են գրքային բառեր ։ Այդ բառերը կարող են լինել գեղարվեստական և գիտական։ Եվ հիշենք, որ ,եթե անգամ , անհրաժեշտության դեպքում, օգտագործվում են բանավոր խոսքում , ապա ,այնուամենայնիվ գրքային են։ Այդպիսի բառեր են պատմական անցյալի տարբեր հասկացություններ արտահայտող բառերը,օրինակ՝ աշտե,նիզակ, պատմուճան,պարեգոտ,ծիրանի,կուսակալ,սենեկապետ։ Այս բառերը հանդիպում են միայն պատմական անցյալը ներկայացնող գիտական ու գեղարվեստական գրքերում։ Շատ բառեր էլ կան, որոնք օգտագործվում են հիմնականում գեղարվեստական գրականության մեջ՝ բանաստեղծական խոսքում, ինչպես՝ տխուրաչյա, հեզաճկուն,ըղձալի,ոկսեհանդերձ,անրջանք ,ոսկեթել։

1. Այժմ փորձենք հետևյալ բանաստեղծության մեջ գտնել գրքային բառերը․

Ոսկեհանդերձ եկար և միգասքող,
Տխուրաչյա աշուն, սիրած աշուն.
Տերևներիդ դանդաղ թափվող ոսկով,
Մետաքսներով քնքշաշրշյուն: Վ․Տերյան

․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․․

Ու քայլեցի խայտալով ու շաղ տալով մայթերին

Մանուշակներ ու վարդեր ու շուշաններ ձյունաթույր ։ Հովհ․ Շիրազ

2. Տրված բառերի միացումով փորձենք կազմել նոր բառեր․․․

Հուր+ կարմիր, արև+ վառ, թիվ+ նշան, կոճղ +արմատ,լեռ +աշխարհ, արքա +տոհմ,գագաթ +կետ,բույս+ ծածկ,խոտ +ծածկ:

հրակարմիր, թվանշան, արևավառ, արքա+տոհմ-արքայատոհմ,գագաթ +կետ-գագաթնակետ,բույս+ ծածկ-բույսածածկ,խոտ +ծածկ-խոտածածկ, կոճղարմատ

Լեռնաշխարհ, Բուսածածկ

3. Լրացնել բաց թողնված տառերը.

Մատյան, քվեարկել, հեքիաթ, ատյան, լռելյայն, միլիոն, միմիայն, կղզյակ, միմյանց, ակադեմիա, հրիա, կրիա, պատյան, օվկիանոս, իշայծյամ, մարմարիոն, քամելիոն, խավիար, դղյակ,

քվեաթերթիկ, բամիա, եղյամ, դաստիարակ, աղավնյակ, մանյակ, փասյան, ռադիո, մումիա, խարտյաշ, յասաման, ծիածան, թեյարան, քվեատուփ, ամբիոն, բրաբիոն, ծովեզրյա, պատանյակ, հրեական, էքսկուրսիա, գոյամիջոց, զորակայան, յաթաղան, կաթսայատուն, շղթայաձև, ոսպնյակ, շուրջերկրյա, ժանյակազարդե, որդյակ, այծյամ, բարյացակամ, օրիորդ, միլիարդ, դշխոյական։

4. Նշված բառերից առանձնացնել գրքային բառերը ․

 արևահամ , հարսնատես, դյուրին, ջրահարս, թեպետև, կոտորակ,դահլիճ, աստղածաղիկ,բաժակաթերթ,հրաշագեղ, մրրիկ, եղանակ, գեղեցիկ։

Սիրելի սովորողներ, այսուհետ կտեղադրեմ նաև լրացուցիչ առաջադրանքներ, ցանկության դեպքում կարող եք կատարել;

Ռ – Ր ուղղագրություն

Դրացի, ձեռք, ձերբակալել, ձերբազատվել, փրփռալ , փրփռել, , մրսել, թրթռալ, թռվռալ, կարճել, կառչել,  մրմռալ (վերքը), եղեռն, եղերական, թռչել, թրջել, կառք, կարգ, սարսուռ, մարմար, կրճտացնել, կրճիկ, պարտար, , խառնուրդ, սպառվել, պատսպարվել, խարկել, պարկ, խրճիթ, խրթին, զարիվեր, խոշոր, խոժոռ, ապառաժ, հեռարձակ, հեռարձակել:

136, 137, 138, 139, 141, 142, 143, 146։

136. 900*1%=900*1/100=9 900*16%= 900*16/100=144

137. 536

138. 300*20%=300*20/100=60

139. 1500*30%=1500*30:100=450 1500-450=1050 1050+1500=2550

141 900*15%= 900*15:100=135 800*20%=800*20:100=160

142. x : 100 = 1 : 4 x=100 * 1 : 4 =25%

143 ա)10%

բ)1%

գ) 10%

1.Lրացնել բաց թողնված տառեր

Գարուն է, մեկն այն անհամար գարուններից, որ զարդարել էին երկիրը, և որոնցից հարյուրը ապրեց երջանկության ու տխրության բանաստեղծը՝ աշխարհահռչակ Սաադին։ Առավոտ վաղ զարթնեց նա, իլավ պարտեզ՝ նորից լսելու հավքերի երգը և նորից տեսնելու գարնան հրաշքը։ Նայեց Շիրազի դաշտին՝ գարնան շնորհներով ու վարդերով պ…նված, որ վաղորդայնի նիրհն էր առնում՝ պարուրված ճերմակաթույր շղարշներով։ Նստեց ծաղկած հասմիկի թփի տակ՝ Սպահանի գորգի վրա, և դողդոջդուն մատներով բռնեց վարդենու՝ այդ գիշեր փտած բողբոջը, մոտեցրեց դեմքին։ Սիրո կրակով թրթռուն հովը վարդերի ականջին կուսական շնչով սեր էր շշնջում, որ բերել էր հեռավոր սոխակներից։
«Աշխարհը վետվետում է անվախճան ու սիրավառ արբեցումով»,- հիշեց Սաադին իր խոսքերը՝ ականջը հավքերի երգին և սպիտակ գլուխը կարմրափթիթ վարդերի մեջ թաղած։

2. .Կազմել նոր բառեր տրված արմատներով.

օր-օրական

օգուտ-անօգուտ

օծել-օծանելիք

օգնել-օգնական

որդի-որդիություն

որակ-որակում

3. Կարդալ Ղազարոս Աղայանի <<Ծառերի գանգատը>>և <<Մեղուն ու մարդը>> պատմվածքները և պատմել։

1. Գրել ակտիվ և պասիվ բառապաշարներում ապրող բառեր․

Ակտիվ բառապաշարներում ապրող բառեր․֊ բարև, իզուր, բայց, պատահել, սոված խոսալ, վայր, վազել, մայր, դիմաց

Պասիվ բառապաշարներում ապրող բառեր ֊ պաղատել, ողջամիտ, նենգություն, բարեկեցություն, պատվավոր, հյութեղ, ճակատագիր, առկա, ցուցանե, նյութել։

1.Галка и птицы Басня Эзопа

Зевс пожелал назначить птицам царя и объявил день, чтобы все явились к нему. А галка, зная, какая она некрасивая, стала ходить и подбирать птичьи перья, украшая ими себя. Настал день, и она, разубранная, предстала пред Зевсом. Зевс за эту красоту уже хотел её выбрать царём, но птицы, вознегодовав, обступили её, каждая вырывая своё перо; и тогда, голая, она снова оказалась простой галкой.Так и у людей должники, пользуясь чужими средствами, достигают видного положения, но, отдав чужое, остаются такими же, как были.

3. Տեղադրել համապատասխան բառը:

Բար, բառ, կրունկ, կռունկ, համար, համառ :

Կռունկnւնկների երամը թռչում էր տաք երկրներ:

Քեզ համար մի նվեր եմ պատրաստել:

Աղջկա կոշիկի կրունկը կոտրվեց:

Այդ համառ տղային համոզելը դժվար է:

Օտար քաղաքում ականջիս հայերեն բառեր հասան:

Այդ ծառն այլևս բար չի տալիս:

• favorite tv show?

My favorite TV show is `Sing if you can`

• favorite book?
• My favorite book is« Without Family«.

• favorite food?

• My favourite is pizza when I make it myself

• favorite pizza topping

• My favorite pizza topping is cheese,sausge olive

• favorite holiday?

• My favorite holiday is autumn holiday

• favorite ice cream flavor?

• My favorite ice cream flavor is watermalon,chocolate

• favorite movie?

• My favorite movie is Spiderman 2002

• birthday?

• My birthday is 31.October.2012

• favorite fast-food restaurant?

• My favourit fast-food is free and hamburgers

• favorite number?
• My favoutite number is ``160«
• favorite color?
• My favourite color is green and blue

• favorite relative?

• My favorite relatives are my cousins

• favorite song?

• My favorite song is Opa gangnam style

• middle name?

• I dont have middle name

Լրացնել բաց թողնված տառերը դ կամ թ:

Ընդհանուր, ընթացք, ժողովուրդ,  որդի, օթևան, բերդաքաղաք, գաղթական, , շփոթվել, շքերթ, որդ(ճիճու), որթ (խաղողի թուփ), սփրթնել,  արթնանալ, խաղաթուղթ, խենթանալ, ծաղկազարդ, հարթավայր:

Լրացնել բաց թողնված տառերը: (է կամ ե)

Երգ, էակ, ամենաէական, բարեկամ, էներգիա, վրաերթ, երես, էիր, էջահամար, որևէ, մանրէ, էինք,վերելք,գետեզր,կիսաեփ, լայնէկրան,վայրէջք, երանգ, եզր

Լրացնել բաց թողնված տառերը: (օ կամ ո)

Բոլոր,որոշակի,ողկույզ,ամենօրյա,երրորդ,ամենօրյա,ողջ,հանրօգուտ,ոսկեզօծ,վեհորեն,օրեցօր,մեղմորեն,օգտակար,օրինակելի,նրբաոճ,բարձրորակ,մեղմօրոր,անօդ,կեսօր,ոսկեօղ,վատորակ,ոսկի,օդաչու, որակ,արագորեն, օրացույց, օդապարիկ,անօրեն,ամանոր, որոշում:

2. Թարգմանել Եզոպոսի հետևյալ առակները․

Зевс и черепаха

Басня Эзопа

Зевс справлял свадьбу и для всех животных выставил угощение. Не пришла одна лишь черепаха. Не понимая, в чём дело, на следующий день спросил её Зевс, почему она одна не пришла на пир.

— Свой дом — лучший дом, — ответила черепаха.

Рассердился на неё Зевс и заставил её повсюду носить на себе собственный дом.

Так многим людям приятнее жить скромно у себя, чем богато у чужих.

Զևսը տոնեց հարսանիքը և բոլոր կենդանիներին հյուրասիրեց: Միայն մեկ կրիա չի եկել։ Չհասկանալով, թե ինչ է եղել, հաջորդ օրը Զևսը նրան հարցրեց, թե ինչու միայն նա չի եկել խնջույքին։

«Քո սեփական տունը լավագույն տունն է», – պատասխանեց կրիան:

Զևսը բարկացավ նրա վրա և ստիպեց նրան ամենուր տանել իր տունը։

Ուստի շատերի համար ավելի հաճելի է տանը համեստ ապրել, քան օտարների հետ հարուստ։

Источник: https://pritchi.ru/id_5232

Комар и бык

Басня Эзопа

Комар уселся на рога быка и долго там сидел, а потом, собираясь взлетать, спросил быка:

— Может быть не улетать мне?

Бык ему в ответ:

— Любезный, и как ты прилетел, я не заметил, и как ты улетишь, я не замечу

Մոծակը նստեց ցլի եղջյուրների վրա և երկար նստեց այնտեղ, իսկ հետո երբ պատրաստվում էր թռչել, հարցրեց ցուլին.

«Միգուցե ես չպիտի՞ թռչեմ հեռու»:

Ցուլը պատասխանեց նրան.

«Սիրելիս, ես չնկատեցի, թե ինչպես ես դու թռչել ներս, և ես չեմ նկատի, թե ինչպես ես թռչում դուրս: