Բազմապատկում։ Բազմանիշ թվի բազմապատկումը երկնիշ և եռանիշ թվերով

Նախ  վերհիշենք, թե ինչպես ենք բազմանիշ թիվը բազմապատկում միանիշ թվով՝

x	6	4	3
			3
1	9	2	9

Այժմ բազմանիշ  թիվը  բազմապատկենք երկնիշ   թվով:

Թիվը  երկնիշ  թվով՝ բազմապատկելիս  սյունակաձև  գրելու  դեպքում  նախ այն  բազմապատկում   ենք  միավորով,  արդյունքը գրում ենք գծից ներքև 1-ին տողում, ապա  տասնավորով, որի  արդյունքը  գրում ենք  երկրոդ տողում  1 նիշ խորքից, և արդյունքները գումարում ենք այնպես,  ինչպես  այս  օրինակներում՝

	x	4	5	6
			6	5
+	2	2	8	0
2	7	3	6
2	9	6	4	0

Այժմ    բազմանիշ   թիվը   բազմապատկենք  եռանիշ  թվով:

Թիվը  եռանիշ  թվով   բազմապատկելիս  սյունակաձև  գրելու դեպքում  նախ այն բազմապատկում ենք միավորով, արդյունքը գրում ենք գծից ներքև 1-ին տողում, ապա տասնավորով, որի  արդյունքը  գրում ենք  երկրոդ տողում  1 նիշ խորքից, հետո հարյուրավորով, որի արդյունքը գրում ենք երրորդ տողում 2 նիշ  խորքից և արդյունքները գումարում ենք այնպես, ինչպես օրինակում՝

	x	5	4	6	2
			1	2	3
+	1	6	3	8	6
1	0	9	2	4
5	4	6	2
6	7	1	8	2	6

1․ Հաշվի՛ր արտահայտության արժեքը։

678×5

x	6	7	8
			5
5	3	5	0

1240×3

x	1	2	4	0
				3
	3	7	2	0

585×55

	x		5	8	5
				5	5
+	5	5	5	0	5

548×66

	x		5	4	8
				6	6
+	6	6	3	4	6

828×882

	x			8	2	8
				8	8	2
+			1	6	5	6
		6	6	2	4
	6	6	2	4
	7	3	0	2	9	6

625×304

	x				6	2	5
					3	0	4
+				2	5	0	0
				0	0	0
		1	8	7	5
		1	9	0	0	0	0

8624×126

	x			8	6	2	4
					1	2	6
+			5	1	7	4	4
		1	7	2	4	8
		8	6	2	4
	1	0	8	6	6	2	4

2․ Եթե Կարենի մտապահած թվի կրկնապատիկից հանենք 14 և արդյունքը բաժանենք 5-ի, կստանանք 60։ Ո՞ր թիվն է մտապահել Կարենը։

(60×5+14):2=157

Տնային առաջադրանքներ.

1․ Հաշվի՛ր արտահայտության արժեքը։

174×5

x	1	7	4
			5
	8	7	0

336×6

x		3	3	6
				6
	2	0	1	6

466×24

	x		4	6	6
				2	4
+		1	8	6	4
		9	3	2
	1	1	1	8	4

555×555

	x				5	5	5
					5	5	5
+				2	7	7	5
			2	7	7	5
		2	7	7	5
		3	0	8	0	2	5

642×704

	x				6	4	2
					7	0	4
+				2	5	6	8
						0
		4	4	9	4
		4	5	1	9	6	8

1932×126

	x			1	9	3	2
					1	2	6
+			1	1	5	9	2
			3	8	6	4
		1	9	3	2
		2	4	3	4	3	2

2․ Եթե Դավիթի  մտապահած  թվին ավելացնենք 2 և ստացված  գումարը փոքրացնենք 5 անգամ, ապա կստանանք 34։ Գտե՛ք Դավիթի մտապահված թիվը։

34×5-2=168