Բնական թվի բաժանարարներն ու բազմապատիկները

Դասարանական առաջադրանքներ

Բանավոր քննարկվող հարցեր

1. Ի՞նչ է բնական թվի բաժանարարը։

2. Ի՞նչ է բնական թվի բազմապատիկը։

3. Ինչպե՞ս կարելի է ստանալ բնական թվի ցանկացած բազմապատիկ։

4. Ո՞րն է այն բնական թիվը, որը ցանկացած բնական թվի բաժանարար է։

5. Առնվազն քանի՞ բաժանարար կարող է ունենալ 1-ից տարբեր բնական թիվը։

6. Տվյալ բնական թվի բազմապատիկների մեջ կա՞ արդյոք ամենամեծը։ Իսկ ամենափո՞քրը:

Առաջադրանքների փաթեթ

1․ 4366 թվի բաժանարա՞ր է արդյոք 37 թիվը։ Իսկ 4549-ի՞։

4549 բազմապատիկ չէ 37

2․ Գտե՛ք թվի բոլոր բաժանարարները․

10  =   10, 5, 2, 1

15  =   3, 5, 1, 15

18  =   9, 6, 3, 1, 18, 2

3․ 5, 9, 18, 15, 20 թվերից որո՞նք են 90-ի բաժանարար։

5, 9, 15, 18

4․ Գտե՛ք տրված թվի բազմապատիկ որևէ հինգ թիվ․

1 = 1, 2, 3, 4, 5

2  = 4, 6, 8, 10, 12,

1200 = 2400, 4800, 6000, 7200, 8400:

5․ Ստուգե՛ք, թե արդյոք 136, 1496, 7480, 634304 թվերը 17-ի բազմապատիկներ են։ 136:17=8,   1496:17=88, 7480:17=440, 634304:17=37312

6․ Շքերթին մասնակցում է 90 զինվորներից կազմված վաշտը։ Կարո՞ղ են արդյոք նրանք հինգ միանման շարք կազմել։ Իսկ վե՞ց շարք։ 90:5=18

90:6=15                                             Պատ.՝կարող են կազմել

7․ Կփոխվի՞  արդյոք ուղղանկյան մակերեսը, եթե նրա մեծ կողմը (18սմ) 3 անգամ փոքրացնենք, իսկ փոքր կողմը (5սմ) մեծացնենք 10սմ-ով։ 18×5=90

18:3=6    5+10=15  6×15=90   Պատ.՝ չի փոոխվի

8․ Քանի՞ անգամ կփոքրանա 20սմ և 30սմ կողմերով ուղղանկյան մակերեսը, եթե նրա փոքր կողմը փոքրացնենք 5սմ-ով, իսկ մեծը՝ 10սմ-ով։ 20×30=600,  20-5=15,  30-10=20  15×20=300    Պատ.՝ 2 անգամ

9․ Գտե՛ք եռանկյան պարագիծը, եթ նրա երկու կողմերի երկարությունների գումարը 3 անգամ մեծ է երրորդ կողմի երկարությունից, որը 5սմ է։ 3×5=15 15+5=20

Տնային առաջադրանքներ

1․ Գտե՛ք թվի բոլոր բաժանարարները․

20 = 10, 2, 4, 5, 20, 1

24  =  6, 8, 12, 3, 4, 1 24

27  =  27 1 3 9

31  = 31 1

32  = 16, 32, 1, 2, 4, 8,

40  =  2, 20, 40, 4, 10, 5, 8,

56  = 7, 8, 56, 1, 28, 2, 14, 4,

2․ 140, 39, 82, 35, 24 թվերից որո՞նց բաժանարարն է 5-ը։ 35 140

3․ Գտե՛ք տրված թվի բազմապատիկ որևէ հինգ թիվ․

5 10 15 20 25 30

11 22 33 44 55 66

36 72 108 144 180 216

57 114 171  228 285 342  

121 242 363 484 500 621

572 1144  1716 2288 2860 3432

901 1802 2703 3604 4505 5406

4․ Պետք է 18 փուչիկը հավասար բաժանել երեխաներին։ Երեխաների ի՞նչ քանակներ են հնարավոր դրա համար։ 9 1 6 3 18

5․ Գտե՛ք առաջին յոթ բնական թվերը, որոնք 3-ի բաժանելիս ստացվում է 2 մնացորդ։ 5:3=1(2), 8:3=2(2), 11:3=3(2) 14:3=4(2) 17:3=5(2) 20:3=6(2)  23:3=7(2)   

6․ Ուղղանկյան մեծ կողմը 6սմ է, փոքր կողմը՝ 5սմ։ Քանի՞ քառակուսի միլիմետրով կմեծանա ուղղանկյան մակերեսը, եթե նրա մեծ կողմը մեծացնենք 3մմ-ով, իսկ փոքր կողմը՝ 18մմ-ով։ 5 սմ =50 մմ,   50+3=53 մմ,  6սմ =60 մմ, 60+18=78 մմ,  50×60=3000 մմ ², 78×53=4134մմ² , 4134-3000=1134մմ²    Պատ.` 1134մմ² :

7․ Ուղիղ անկյունը բաժանված է երկու անկյունների այնպես, որ դրանցից մեկը 5 անգամ մեծ է մյուսից։ Ի՞նչ մեծություններ ունեն ստացված անկյունները։  90:6=15^՞ , 90-15=75^՞ , Պատ.` 75^՞, 15^՞

8․ Ծաղկեփնջում 50 կարմիր ու սպիտակ վարդեր կան, ընդ որում կարմիր վարդերը 4 անգամ շատ են սպիտակ վարդերից։ Քանի՞ կարմիր և քանի՞ սպիտակ վարդ կա ծաղկեփնջում։ 50:5=10 սպիտակ վարդ, 10×4=40կարմիր  Պատ.` 10 սպիտակ վարդ, 40 կարմիր վարդ

9․ Տասնհինգարկանի հյուրանոցն ունի 1200 համար՝ մեկտեղանոց և  երկտեղանոց։ Ամեն հարկում միևնույն քանակով համարներ կան, ընդ որում երկտեղանոցների քանակը 3 անգամ ավելի է մեկտեղանոցների քանակից։ Ամենաշատը քանի՞ կենվոր կարող է իջևանել հյուրանոցի ամեն մի հարկում։ 1200:15=80,  80:4=20 մեկտեղանոց համարներ, 20×3=60 երկտեղանոց համարներ  60×2+20=140  Պատ.`140 կենվոր